Η μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας που τιμάται σήμερα!
Κάθε χρόνο, στις 6 Ιανουαρίου, σε γωνιά της Ελλάδας γιορτάζονται τα Θεοφάνεια (Φώτα ή Επιφάνεια), μεγάλη ετήσια χριστιανική εορτή, κατά την οποία τελείται από τους ιερείς ο Αγιασμός των Υδάτων. Από νωρίς το πρωί, τα παιδιά βγαίνουν στις γειτονιές για να πουν τα Κάλαντα των Φώτων, πόρτα - πόρτα, αναγγέλλοντας το χαρμόσυνο γεγονός. Σύμφωνα με την ορθόδοξη χριστιανική εκκλησία, την ημέρα αυτή γιορτάζεται η Βάπτιση του Ιησού Χριστού από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο ή Βαπτιστή, στον Ιορδάνη ποταμό.
Είναι η τρίτη και τελευταία εορτή του Δωδεκαημέρου (γιορτών των Χριστουγέννων). Το όνομα «Θεοφάνεια» προκύπτει από τη φανέρωση των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας που συνέβη τη στιγμή της Βάπτισης, σύμφωνα με τρεις σχετικές ευαγγελικές περικοπές.
Την παραμονή των Θεοφανείων γίνεται ο «Μικρός Αγιασμός» (Πρωτάγιαση ή Φώτιση), όπου ο ιερέας γυρίζει όλα τα σπίτια της ενορίας του με το σταυρό στο χέρι και με ένα κλωνάρι βασιλικό «αγιάζει» (ή «φωτίζει») τα σπίτια, ραντίζοντας με το αγιασμένο νερό (Αγιασμό) όλους τους χώρους, για να φύγει το «κακό» και να φέρει ευτυχία στο σπιτικό.
Την παραμονή των Θεοφανείων γίνεται ο «Μικρός Αγιασμός» (Πρωτάγιαση ή Φώτιση), όπου ο ιερέας γυρίζει όλα τα σπίτια της ενορίας του με το σταυρό στο χέρι και με ένα κλωνάρι βασιλικό «αγιάζει» (ή «φωτίζει») τα σπίτια, ραντίζοντας με το αγιασμένο νερό (Αγιασμό) όλους τους χώρους, για να φύγει το «κακό» και να φέρει ευτυχία στο σπιτικό.
Στα παλιά χρόνια, ο αγιασμός των σπιτιών συνδεόταν με την εξαφάνιση των καλικατζάρων (πλάσματα του Διαβόλου, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες) οι οποίοι, με την εμφάνιση του ιερέα με το σταυρό και το βασιλικό στο χέρι, έφευγαν πανικόβλητοι από το σπίτι...
Ανήμερα των Θεοφανείων, στις 6 Ιανουαρίου, γίνεται ο «Μεγάλος Αγιασμός», κατ’ αρχήν εντός των Εκκλησιών σε ειδική εξέδρα, στολισμένη, πάνω στην οποία υπάρχει ένα μεγάλο σκεύος γεμάτο με νερό. Στη συνέχεια, ο ιερέας τελεί δέηση μπροστά σε θάλασσα, ποτάμι ή δεξαμενή (όπως στην Αθήνα) και ρίχνει το Σταυρό στο νερό, πραγματοποιώντας τον Αγιασμό των Υδάτων.
Ανήμερα των Θεοφανείων, στις 6 Ιανουαρίου, γίνεται ο «Μεγάλος Αγιασμός», κατ’ αρχήν εντός των Εκκλησιών σε ειδική εξέδρα, στολισμένη, πάνω στην οποία υπάρχει ένα μεγάλο σκεύος γεμάτο με νερό. Στη συνέχεια, ο ιερέας τελεί δέηση μπροστά σε θάλασσα, ποτάμι ή δεξαμενή (όπως στην Αθήνα) και ρίχνει το Σταυρό στο νερό, πραγματοποιώντας τον Αγιασμό των Υδάτων.
Συνήθως, σχηματίζεται μια μεγάλη πομπή σε κάθε εκκλησία με τα εξαπτέρυγα μπροστά, τους παπάδες ντυμένους με τα καλά τους άμφια, τις Αρχές του τόπου (εξέχοντες προσωπικότητες) και τους πιστούς που ακολουθούν με ευλάβεια. Στις μεγάλες πόλεις η πομπή είναι φαντασμαγορική, καθώς συνοδεύεται από τη μουσική μπάντα του δήμου ή και από στρατιωτική παράταξη.
Τη στιγμή που ο παπάς ρίχνει το Σταυρό στο νερό, οι σειρήνες των πλοίων καθώς και οι καμπάνες των εκκλησιών ηχούν χαρμόσυνα, ενώ νεαροί κολυμβητές πέφτουν στα παγωμένα νερά για να πιάσουν το Σταυρό και να πάρουν την ευλογία του ιερέα. Αυτός που θα τον φέρει στην επιφάνεια θεωρείται ότι θα έχει καλή τύχη και υγεία όλο το χρόνο. Απολαμβάνει επίσης τις ευχές και τις τιμές που του απευθύνουν οι συμπολίτες του.
Οι πιστοί πίνουν τον αγιασμό (που παίρνουν από την εκκλησία τους) με τρεις γουλιές (συμβολικά) και ραντίζουν με αυτόν το σπίτι, το χωράφι ή τα ζώα τους… για καλή τύχη, υγεία και ευημερία.
Η κατάδυση του Σταυρού στο υγρό στοιχείο, σύμφωνα με τη λαϊκή πίστη, χαρίζει στο νερό καθαρτικές και εξυγιαντικές ιδιότητες. Έτσι, οι κάτοικοι πολλών περιοχών, μετά τον Αγιασμό, πηγαίνουν στις παραλίες ή στις όχθες ποταμών και λιμνών, για να πλύνουν τα αγροτικά εργαλεία ή τα εικονίσματά τους.
Τη στιγμή που ο παπάς ρίχνει το Σταυρό στο νερό, οι σειρήνες των πλοίων καθώς και οι καμπάνες των εκκλησιών ηχούν χαρμόσυνα, ενώ νεαροί κολυμβητές πέφτουν στα παγωμένα νερά για να πιάσουν το Σταυρό και να πάρουν την ευλογία του ιερέα. Αυτός που θα τον φέρει στην επιφάνεια θεωρείται ότι θα έχει καλή τύχη και υγεία όλο το χρόνο. Απολαμβάνει επίσης τις ευχές και τις τιμές που του απευθύνουν οι συμπολίτες του.
Οι πιστοί πίνουν τον αγιασμό (που παίρνουν από την εκκλησία τους) με τρεις γουλιές (συμβολικά) και ραντίζουν με αυτόν το σπίτι, το χωράφι ή τα ζώα τους… για καλή τύχη, υγεία και ευημερία.
Η κατάδυση του Σταυρού στο υγρό στοιχείο, σύμφωνα με τη λαϊκή πίστη, χαρίζει στο νερό καθαρτικές και εξυγιαντικές ιδιότητες. Έτσι, οι κάτοικοι πολλών περιοχών, μετά τον Αγιασμό, πηγαίνουν στις παραλίες ή στις όχθες ποταμών και λιμνών, για να πλύνουν τα αγροτικά εργαλεία ή τα εικονίσματά τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου