Mια Ανάλυση για το τι θα Γίνει αν Διαλυθεί η Ευρωζώνη

Mια Ανάλυση για το τι θα Γίνει αν Διαλυθεί η Ευρωζώνη

Θοδωρής Χονδρόγιαννος Apr 5 2017

Ο Έλληνας οικονομολόγος που έκανε έρευνα στην Bank of America, μας εξηγεί. Υπάρχει κάτι θετικό στην όλη ιστορία.

Έχουμε μιλήσει πολλές φορές για το τι θα συμβεί, αν η Ελλάδα βγει από την Ευρωζώνη. Όμως, δεν έχουμε συζητήσει τι θα γίνει, αν διαλυθεί ολόκληρη η Ευρωζώνη και όλες οι χώρες επιστρέψουν στο εθνικό τους νόμισμα. Μία νέα έρευνα του τραπεζικού ιδρύματος Bank of America και του Έλληνα οικονομολόγου Αθανάσιου Βαμβακίδη έρχεται να δώσει απάντηση στο παραπάνω ερώτημα.

Επικοινώνησα με τον κ. Αθανάσιο Βαμβακίδη, Managing Director και Global Head της G10 Foreign Exchange Strategy για την Bank of America, με έδρα το Λονδίνο και έφτιαξε τα σενάρια γύρω από ένα GERxit (δηλαδή, έξοδο της Γερμανίας από το ευρώ) και το μέλλον του κοινού νομίσματος.

Πόσο πιθανό είναι να βρεθεί η Γερμανία εκτός ευρώ;

Ένα μεμονωμένο GERxit είναι απίθανο να συμβεί, όμως δεν είναι και τόσο απίθανο να επιστρέψει η Γερμανία στο μάρκο, στο πλαίσιο μίας συνολικής διάλυσης της Ευρωζώνης.

Πόσο πιθανό είναι να διαλυθεί η Ευρωζώνη;

Εδώ υπάρχουν δύο σενάρια. Το πρώτο, είναι η επικράτηση της Marine Le Pen στις γαλλικές εκλογές του 2017 και του Κινήματος Πέντε Αστέρων στις ιταλικές εκλογές του 2018. Αν οι παραπάνω ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις επικρατήσουν εκλογικά και σχηματίσουν κυβερνήσεις στη δεύτερη και την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης αντίστοιχα, τότε «το τέλος του ευρώ δεν θα είναι μακριά», λέει ο κ. Βαμβακίδης. Αν η Ευρωζώνη αποφύγει τον πολιτικό κίνδυνο, δεν είναι τόσο σίγουρο ότι θα γλιτώσει και από τον οικονομικό. Συγκεκριμένα, σήμερα η Ευρωπϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) βοηθάει τις αδύναμες οικονομικά χώρες της Ευρωζώνης να δανειστούν με χαμηλά επιτόκια μέσω της ποσοτικής χαλάρωσης. Αυτή η πολιτική προβλέπεται να τερματιστεί το 2018. «Αυτό σημαίνει ότι τα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, θα δανείζονται με υψηλότερο κόστος. Αυτό θα αυξήσει το χρέος τους, που ακόμη και σήμερα είναι αμφίβολο αν είναι βιώσιμο και το θέμα της διάλυσης της Ευρωζώνης και της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα θα επανέλθει στο τραπέζι», αναφέρει ο κ. Βαμβακίδης.

Αν διαλυθεί η Ευρωζώνη, τι θα συμβεί στη Γερμανία;

Τα πράγματα θα είναι ζόρικα για τους Γερμανούς. Το βασικό ζήτημα είναι οι νέες ισοτιμίες που θα προκύψουν μετά τη διάλυση της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με τον κ. Βαμβακίδη, το γερμανικό μάρκο θα αποκτήσει πολύ μεγαλύτερη αξία από το ευρώ (θα υπερτιμηθεί βραχυπρόθεσμα έως και 40%, μακροπρόθεσμα περίπου 15%). Από την άλλη, τα νομίσματα των πιο αδύναμων κρατών θα πρέπει να υποτιμηθούν για να «αντέξουν». Σύμφωνα με την έρευνα της Bank of America, η υποτίμηση της δραχμής και της ισπανικής πεσέτας θα φτάσει το 7,5% και του γαλλικού φράγκου το 5%. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι Γερμανοί θα δυσκολεύονται περισσότερο να εξάγουν τα προϊόντα τους, που θα γίνουν πολύ πιο ακριβά από τα αντίστοιχα ελληνικά, ισπανικά και γαλλικά. Επομένως, λιγότερα έσοδα από τις εξαγωγές των γερμανικών προϊόντων.

Τι θα γίνει με τα χρέη μας προς τους Γερμανούς;

Η κατάσταση είναι περίεργη. Εκτός από το πρόβλημα με τις ισοτιμίες, η διάλυση της Ευρωζώνης θα έχει ως αποτέλεσμα και τη ραγδαία αύξηση του δημόσιου χρέους της Γερμανίας. «Οι τράπεζες του Νότου χρωστούν αρκετά μεγάλα χρηματικά ποσά στις τράπεζες του Βορρά. Αν η Ευρωζώνη διαλυθεί, αυτά δεν θα πληρωθούν ποτέ και αυτομάτως θα προστεθούν στο χρέος της Γερμανίας», λέει ο κ. Βαμβακίδης. Το γερμανικό χρέος μπορεί τότε να φτάσει και στα επίπεδα εκείνου της Ιταλίας και να καταστεί μη βιώσιμο.

Μπορεί να σωθεί το ευρώ;

Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί. Σύμφωνα με τον κ. Βαμβακίδη, η Ευρωζώνη σήμερα δεν είναι βιώσιμη, αφού οι χώρες της περιφέρειας -ανάμεσά τους οι Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία- έχουν πολύ υψηλό δημόσιο χρέος, που πρόκειται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο, όταν σταματήσει η ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ. Μάλιστα, οι χώρες αυτές δεν τα έχουν πάει πολύ καλά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι χώρες του Νότου να χάνουν έδαφος σε σχέση με εκείνες του Βορρά, δηλαδή οι δυνατές και οι αδύναμες οικονομίες της Ευρωζώνης να αποκλίνουν, αντί να συγκλίνουν.

Τι σημαίνει αυτό για την Ευρωζώνη;

Για να λειτουργήσει σωστά μία νομισματική ένωση, οι επιμέρους οικονομίες πρέπει να συγκλίνουν και όχι να αποκλίνουν. Άρα, το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου κάνει πιο δύσκολη την επιβίωση της Ευρωζώνης. «Αν η απόκλιση συνεχιστεί, ο μόνος τρόπος να παραμείνει συμπαγής η ΟΝΕ είναι οι εύρωστες χώρες να δίνουν συνεχώς χρήματα στις φτωχότερες χώρες. Είναι αυτό ακριβώς που βλέπουμε και στο εσωτερικό πολλών κρατών, όπως η ενίσχυση του αδύναμου οικονομικά ιταλικού Νότου από τον εύρωστο οικονομικά Βορρά, καθώς και η οικονομική βοήθεια που δίνει η δυτική προς την ανατολική Γερμανία». Αν και το παραπάνω λειτουργεί καλά στο εσωτερικό μίας οικονομίας, στο σύνολο της Ευρωζώνης είναι δύσκολο να εφαρμοστεί για πολύ καιρό, αφού από τη μία σημαίνει συνεχή λιτότητα και μνημόνια για τους αδύναμους και απώλεια χρημάτων για τους δυνατούς.

Σώζεται η Ευρωζώνη;

Αν αλλάξουν όλοι, ίσως. Από ό,τι φαίνεται, η επιβίωση της ΟΝΕ παραμένει το λιγότερο επώδυνο σενάριο, τόσο για τους πλούσιους, που δεν θέλουν να δουν τους φτωχούς οφειλέτες τους να πτωχεύουν, όσο και για τους φτωχούς, για να αποφύγουν μία ακραία μείωση του βιοτικού τους επιπέδου. «Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να αλλάξουν τόσο οι χώρες της κεντρικής Ευρώπης όσο και εκείνες της περιφέρειας. Οι πρώτες θα πρέπει να αποδεχθούν ότι είναι αναγκαίο οι αδύναμες χώρες να βοηθηθούν μέσω ενός μηχανισμού που θα τους επιτρέπει να δανείζονται με χαμηλά επιτόκια, για να μην αυξάνεται το χρέος τους υπερβολικά και γίνει μη βιώσιμο. Αυτό μπορεί να είναι ένα προσωρινό Ευρωομόλογο, σαν αυτό που είχαν προτείνει παλιά γερμανικοί οικονομικοί κύκλοι. 

Από την άλλη, οι χώρες της περιφέρειας θα πρέπει να κάνουν μεταρρυθμίσεις και να αλλάξουν τη δομή των οικονομιών τους, ώστε να συγκλίνουν με τις πλούσιες χώρες. Ειδικά στην Ελλάδα, πρέπει να γίνει η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού και του φορολογικού, να ανοίξουν τα κλειστά επαγγέλματα και να φτιάξουμε το κτηματολόγιο. Όταν λέω σε ξένους ότι η Ελλάδα δεν έχει κτηματολόγιο, δεν μπορούν να το πιστέψουν», λέει ο κ. Βαμβακίδης.

Σώζεται η Ελλάδα μέσα στην Ευρωζώνη;

Υπάρχουν και καλά και κακά νέα. Οι παραπάνω μεταρρυθμίσεις, που κατά τον κ. Βαμβακίδη έπρεπε να έχουν γίνει ήδη από τη δεκαετία του '90, δεν προχώρησαν ούτε στα χρόνια του μνημονίου. Έτσι, η χώρα που βάσισε το μοντέλο ανάπτυξής της στον εξωτερικό δανεισμό και τις δημόσιες επενδύσεις, δεν κατάφερε να δώσει ώθηση στον ιδιωτικό τομέα, με συνέπεια να παραμένουμε σε ύφεση. «Το θετικό είναι ότι είμαστε μία μικρή χώρα, άρα με στοχευμένες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις σε τομείς-κλειδιά, μπορούμε να δούμε μία ανάπτυξη που δεν τη φανταζόμαστε. Όμως, για να γίνει αυτό, θα πρέπει να δούμε ότι πλέον ο δημόσιος τομέας δεν μπορεί να στηρίξει την οικονομία. Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές, έχουμε μόνο τον τουρισμό, αφού παίρνει χρόνο η δημιουργία μίας παραγωγικής βάσης. Άρα, πηγή ανάπτυξης είναι μόνο οι εξωτερικές επενδύσεις και η εξωτερική ζήτηση, μιας που η εσωτερική έχει περιοριστεί εξαιτίας της μείωσης μισθών και συντάξεων».

Υπάρχει κάτι θετικό στην όλη ιστορία;

Και όμως, υπάρχει. Παρά την παρατεταμένη κρίση, οι προοπτικές για τα προσεχή χρόνια είναι καλές, μιας και αρκετοί οικονομικοί δείκτες, όπως το ΑΕΠ της Ε.Ε., ο πληθωρισμός, η ανεργία και οι επενδύσεις, σημειώνουν βελτίωση. Το θέμα είναι για πόσο και πώς θα επηρεαστεί αυτό από πολιτικές ή οικονομικές αναταράξεις.

ΠΗΓΗ https://www.vice.com/gr/article/mia-analysh-gia-to-ti-8a-ginei-an-dialy8ei-h-eyrwzwnh

ΑΝ σας άρεσε αυτό το άρθρο κάντε κλίκ..ΕΔΩ...  για να είστε οι πιο ενημερωμένοι αναγνώστες του διαδικτύου